Атырау обл, Миялы ауылы, Қ.Сәтбаев көшесі, №17 үй. 8 (712) 3821738 mialy44@mail.ru

Тарих маңызы жоғары

Тәуелсіз Қазақстан тарихында өткелі жатқан үшінші референдумның саяси және тарихи маңыздылығы жоғары. Демократиялық сайлаудағы дауыстар болашақ нәтижелерге қатысты саяси артықшылықтарға ауысып және сол нәтижелер легитимдікке ықпал етеді.

Референдумды заң шы­ға­ру­шы органда жиналған халық өкілдері бірінші қабылдап, Конституция немесе жарғы тү­ріндегі заңдар­ды ратификациялау немесе қа­был­дамау үшін дауыс беру­ге құқығы бар азаматтарға ұсы­ну деп анық­тауға болады. Рефе­рен­дум – бұл саяси бастаманы қол­дауға шақыратын институт. Со­нымен бірге, референдумды халықтық вето деп атауға да болатын секілді. Бұл заң жобалары түпкілікті қабылданғанға дейін қажет негізгі бағыттардың бірі.

С.Тирнидің 2012 жылы жарық көрген еңбегінде конс­титуциялық процесті анық­таудағы референ­дум­ның үш негізгі мақсаты на­зарымыз­ды аударады: жаңа мем­лекет­тердің құрылуы; Конс­титу­цияларды қабылдау немесе өзгерту; көпұлтты мемлекет­те­р­де субмемлекеттік авто­но­мияның күрделі жаңа үлгі­ле­­рін құру. Елімізде өткелі жат­қан референдумның негізгі қызметтері мыналар деп ойлаймыз: Жаңа Қазақстан құнды­лық­тарын дамыту; ел азаматтарын саяси тәрбиелеу және өзгерту; халықтың әл-ауқаты үшін заңнаманы қамтамасыз ету; ха­лықтың әл-ауқатына қарсы заң­дардың алдын алу және т.б. Демек, біздің елге аз ғана адамдардың игілігі үшін жұмыс істейтін заңдар емес, халықтың әл-ауқатын жақсартуға бағыт­талған, көптің игілігін қамта­масыз ететін заңдар қажет.

Еліміздегі Конституциялық реформалар саяси жүйені түбе­гейлі өзгерту үшін емес, сая­си институттарды жаң­ғыр­ту үшін жүргізіліп жатыр. Осы Конс­титуциялық реформаның аспек­тілері тікелей демок­ратия­ның бір түрі ретіндегі демократияны жетілдірумен байланысты. Жүргізіліп жатқан ре­фор­малардың өзіндік ерек­ше­лі­гін конституциялық-құқықтық өлшемде бағамдасақ, әлеуметтік мем­лекеттің қағидаларымен ұшта­сып жатқаны байқалады. Соны­мен қатар, бұл реформа мем­л­е­кетіміздің егемендігі мен тәуелсіздігін қорғау және ны­ғай­ту мақсатында да қажет.

Халықтың билік өкілет­тік­те­рін табыстауы, Президенттің конституциялық және құқықтық бас­тамаларына қолдау білдір­уі мемлекет дамуының стратегия­лық мақсаттарын жүзеге асы­ру­дың шарты ретінде таны­лады. Референдум Жаңа Қазақ­стан­дағы жаңа Конституциялық тәр­тіптің іргетасы болмақ. Сон­­дықтан елі­міз­дегі Консти­туция­лық реформа саяси өмірді жан­дан­ды­ра­тын­дығына сеніміміз мол.

 

Мұрат НАСИМОВ,

«Болашақ» ғылыми-зерттеу институтының директоры

ФОТОГАЛЕРЕЯ

Соңғы жаңалықтар

Біріңғай мемлекеттік байланыс

Aqprint

Байланыс номерi :     +7 702 132 03 32      +77122458521