Олар – зауыттарда, құрылыс алаңдарында, өндіріс ошақтарында, жол бойында еңбек етіп, күнделікті өміріміздің берік іргетасын қалайтын мамандар. Олардың маңдай тері ел экономикасының негізгі тірегі саналады. Алайда бұл қажырлы еңбектің бағалануы, лайықты мәртебеге ие болуы – жылдар бойы шешімін таппай келген мәселе. Президент Қасым-Жомарт Тоқаевтың 2025 жылды «Жұмысшы мамандықтар жылы» деп жариялауы осы салаға деген көзқарасты өзгертудің маңызды қадамы болмақ. Бұл бастама аясында жұмысшы мамандық иелерін қолдау мақсатында нақты шаралар қолға алынуда. Соның бірі – баспана мәселесін шешуге арналған арнайы жеңілдетілген тұрғын үй несиесі. 17 наурыздан бастап іске қосылған «Наурыз жұмыскер» бағдарламасы мыңдаған азаматтың баспана алу мүмкіндігін кеңейтпек. «Отбасы банк» бұл бағдарламаға 72 миллиард теңге бөліп, 2 440 адамға жеңілдетілген шарттармен несие беруді көздеп отыр. Аталмыш бағдарламаның шарттары қандай? Кімдер қатыса алады? Осы сұрақтарға жауап алу үшін біз Исатай ауданы бойынша «Отбасы банк» кеңес орталығының кеңесшісі Іңкәр Асқаровамен сөйлестік.
Әрбір жұмысшы маман үшін баспана мәселесі – басты сұрақтардың бірі. Осы ретте мемлекет ұсынып отырған арнайы бағдарлама олардың үйлі болуына үлкен мүмкіндік бермек. Алайда, «Бағдарлама шарттары қандай?» деген сауалдың туындайтыны да заңды. Іңкәр Асқарқызының айтуынша, несиенің жылдық мөлшерлемесі әлеуметтік осал топтар үшін – 7% (ЖТСМ 7,1%-дан 9,6%-ға дейін), ал басқа санаттағы азаматтар үшін 9% (ЖТСМ 9,4%-дан 13%-ға дейін) болып бекітілген.
Бастапқы жарна да қолжетімді:
Егер сатып алынатын баспана таза әрлеудегі бастапқы тұрғын үй болса 10%-дан басталады.
Ал әрленбеген тұрғын үй немесе қайталама нарықтағы баспана (моноқалалар мен ауылдық елді мекендердегі) болса 20%-дан бастап төленеді.
– Несиенің ең жоғары сомасы өңірлер үшін 30 млн теңге, ал Астана мен Алматы қалалары үшін 36 млн теңгені құрайды. Бағдарлама аясында Астана, Алматы, Шымкент қалалары мен облыс орталықтарында тек бастапқы тұрғын үй сатып алуға болады. Ол үшін қатысушы Баспана маркет порталынан (otbasybank.kz) үй таңдап, брондап, рәсімдей алады. Қайталама тұрғын үйлерді тек моноқалалар мен ауылдық елді мекендерде сатып алу мүмкіндігі қарастырылған. Бұл бағдарлама жұмысшы мамандар үшін үлкен мүмкіндік. Бастысы – бағдарлама шарттарын мұқият зерттеп, өз мүмкіндігіңізді жіберіп алмау!-дейді кеңесші.
«Наурыз жұмыскер» бағдарламасына кімдер қатыса алады?
Жұмысшы мамандарды баспанамен қамту мақсатында қолға алынған «Наурыз жұмыскер» бағдарламасына қатыса алатын мамандықтар нақты анықталған.
– Бұған дейін қолдауды қажет ететін негізгі салалар анықталған болатын. Атап айтсақ, өнеркәсіп, құрылыс, энергетика, көлік, ауыл шаруашылығы, су ресурстары және суару салалары басымдыққа ие. Осы негізде банк экономикалық қызмет түрлерінің жалпы жіктеуішінен (ЭҚЖЖ) 1 143 қызмет түрін іріктеді,- дейді аудан бойынша «Отбасы банк» кеңес орталығының кеңесшісі Іңкәр Асқарова.
Ал, ЭҚЖЖ дегеніміз не десек, бұл – Қазақстандағы кәсіпкерлік қызмет түрлерінің тізімі. Кеңесшінің айтуынша,ол белгілі бір компанияның немесе кәсіпорынның қай салада жұмыс істейтінін, қандай өнім шығаратынын, қандай қызмет көрсететінін айқындайды. Мысалы, өнеркәсіп саласында «шойын құю», «металл өңдеу», «станоктар өндірісі», «өнеркәсіптік машиналар мен жабдықтарды монтаждау» сияқты қызметтер осы тізімге кіреді.
Экономикалық қызмет түрлерінің жалпы жіктеуішіне сәйкес, бағдарламаға төмендегі 7 негізгі сала бойынша жұмыс істейтін мамандар қатыса алады екен.
* Ауыл, орман және балық шаруашылығы
* Тау-кен өнеркәсібі және карьерлерді қазу
* Өңдеу өнеркәсібі
* Электрмен, газбен, бумен, ыстық сумен және кондиционерленген ауамен жабдықтау
* Сумен жабдықтау, қалдықтарды жинау, өңдеу және жою, ластануды жою
* Құрылыс
* Көлік және қоймалау
Оған қоса, банк Ұлттық кәсіп жіктеуішінен 8 230 жұмысшы мамандығын анықтаған. Егер үміткер осы 7 саланың бірінде жұмыс істесе және оның қызметі осы 8 230 жұмыс мамандығының біріне сәйкес келсе, онда ол бағдарламаға қатысуға өтінім бере алады. ЭҚЖЖ мен бағдарламаға қатыса алатын жұмыс кәсіптерінің толық тізімі жақын арада Отбасы банкінің сайтында жарияланады. Сондықтан бағдарламаға қатысуға ниетті азаматтар банк сайты арқылы толық ақпаратпен таныса алады.
Бұл мүмкіндікті пайдаланғысы келетін азаматтар банк бөлімшелеріне барып, өтініш бере алады.Отбасы банк кеңесшісі Іңкәр Асқарованың айтуынша, өтініш беру үшін жұмыс орнынан арнайы анықтама қажет. Оның бекітілген үлгісі жақын арада банктің сайтында жарияланады. Анықтамада үміткердің экономикалық қызмет түрлерінің жалпы жіктеуішіне (ЭҚЖЖ) жататын салада жұмыс істейтінін және оның нақты кәсібін көрсетуі тиіс.
– Өтініш берушіге қойылатын негізгі талаптарға тоқталсақ, Отбасы банкінде депозиті болуы тиіс. Депозиттің ашылған мерзімі маңызды емес, оны өтініш берер алдында да ашуға болады. Жинақ шотында кемінде 2 миллион теңге болуы керек. Бұл соманы өтініш берер алдында бір реттік төлем арқылы толтыруға рұқсат етіледі. Соңғы 5 жыл ішінде өтініш берушінің және оның отбасы мүшелерінің атында тұрғын үй болмауы тиіс. Отбасы мүшелеріне – ерлі-зайыптылар мен олардың кәмелетке толмаған балалары жатады. Егер адам үйленбеген болса, онда тұрғын үйдің жоқтығы тек өз атына тексеріледі. Соңғы 6 айда ресми табысы болуы керек. Бұл ретте соңғы 3 айда міндетті зейнетақы жарналары аударылған болуы тиіс,-деді І.Асқарова.
«Неліктен «Наурыз жұмыскер» бағдарламасы тиімді?» деген заңды сұрақтың туындайтыны да жасырын емес. Іңкәр Асқарқызының мәліметінше, бұл бағдарлама конкурссыз және балл есептемей жүзеге асырылады. Яғни, баспана алуға өтініш бергендер арасында ұпай жинау немесе кезек күту талап етілмейді. Қолжетімді заемдарды банкке жүгініп, төлем қабілеттілігін растаған кез келген азамат ала алады. Мемлекет Жұмысшы мамандықтар жылы аясында еліміздің өндіріс саласында еңбек етіп жүрген азаматтарды тұрғын үймен қамтамасыз етуге ерекше көңіл бөлуде. Бұл бағдарлама – сол бастаманың нақты көрінісі.
Қажетті құжаттар тізімі:
- Жеке басын куәландыратын құжат
- Кәмелетке толмаған балалардың туу туралы куәлігі (егер бар болса)
- Неке қию (бұзу) туралы куәлік (егер бар болса)
- Өтініш беруші мен оның отбасы мүшелерінің меншік құқығындағы тұрғын үйінің бар-жоғы туралы анықтама
- Банктің ішкі талаптарына сәйкес қосымша құжаттар (қажет болған жағдайда)
Түйін
Баспана – жай ғана төрт қабырға емес, тұрақтылық пен болашаққа деген сенімнің нышаны. «Наурыз жұмыскер» бағдарламасы – елдің өркендеуіне елеулі үлес қосып жүрген қарапайым еңбек адамдарына осындай сенімділік сыйлайтын ерекше мүмкіндік. Бұл бастама сан жылдық маңдай тердің, тынымсыз еңбектің өтеуі болмақ. Жеңілдетілген шарттар, қолжетімді пайыздық мөлшерлеме және бәсекелес кезексіз өтінім беру мүмкіндігі – бәрі де жұмысшы мамандық иелері үшін жасалған нақты қолдау. Аудандағы тұрғындар бағдарлама туралы толық ақпарат алу үшін «Отбасы банк» кеңес орталығына тегін жүгіне алады. Бүгінгі еңбегіңіз ертеңгі берекеңізге айналсын десеңіз, өз мүмкіндігіңізді жіберіп алмаңыз!
Жайна МӘЛІМҚОЖА
