Сарапшылар қазақстандық отбасылар шығынының 50%-ы азық-түлік өнімдеріне, 46%-ы тікелей азық-түлікке кететінін айтады. Бір айта кетерлігі, азық-түлікке жұмсалатын қаржының үлесі жыл сайын артып келеді.
Finprom.kz есебіне сай, Қазақстандағы үй шаруашылықтарының ақшалай кірісі бір жылда 15,5% өсіп, 2022 жылдың бірінші тоқсанында бір үй шаруашылығына орташа есеппен 777,8 мың теңге болды. Шаруашылық шығындары өз кезегінде 17% өсіп, 754,6 мың теңге болды.
Жылдағы шаруашылық шығындарының табысқа қатынасы 95,8%-дан 97%-ға өсті. Яғни, 2022 жылдың бірінші тоқсанында үй шаруашылығы кірісінің 97%-ы тұтынушылық шығындарға, туыстары мен жақындарына материалдық көмек көрсетуге, алименттерге, сонымен қатар салықтар, төлемдер және басқа да төлемдерге бағытталды, – дейді сарапшылар.
Еліміздің өңірлері арасында, зерттеуде атап өтілгендей, 2022 жылдың бірінші тоқсанында ең жоғары шығыстар алматылық үй шаруашылықтарында (935,9 мың теңге) байқалды.
Олардан кейін Қызылорда (бір үйге орта есеппен 881 мың теңге) және Қарағанды (862,3 мың теңге) облыстары келеді.
Сонымен қатар Қазақстанның үш облысында үй шаруашылығының шығыстары кірістерден асып түсті: Түркістан (15%-ға) және Алматы (14,8%-ға) облыстарында, сонымен қатар Алматыда (11,2%-ға).
2022 жылдың бірінші тоқсанында үй шаруашылықтары шығыстарының құрылымында 92% дерлік тұтыну шығыстары болды: 693,2 мың теңге. Оның жартысына жуығы, яғни 377,4 мың теңгесі азық-түлік тауарларына, 182,6 мың теңгесі азық-түлік емес тауарларға және 133,1 мың теңгесі ақылы қызметтерге тиесілі.
Басқа шығыстар 25,5% өсті, бірақ бір үй шаруашылығына орташа есеппен 61,4 мың теңгені ғана құрады.
Сарапшылар елдегі шаруашылық шығындарының қомақты бөлігі азық-түлік пен алкогольсіз сусындарға тиесілі екенін түсіндіреді: 349,2 мың теңге, оған қоса жылына 12,9%. Бұл барлық шығыстың 46,3%-ын және азық-түлік тауарларына жұмсалған шығыстардың 92,5%-ын құрайды.