Гиподинамия-бұл төмен физикалық белсенділік аясында бұлшықет күші төмендейтін және бұлшықет атрофиясы пайда болатын патологиялық жағдай. Гиподинамияны "өркениет ауруы"деп бекер айтпаған.
Оның дамуын алдын - ала анықтайтын негізгі қауіп факторлары-адам әрекетін автоматтандыру, ересектер мен балалар арасындағы әлеуметтік желілер мен компьютерлік ойындарға деген қызығушылық, жеке көліктің болуы, отырықшы жұмыс, физикалық белсенділіктің болмауы.
Ол әлсіздік, шаршау, тез шаршау, өнімділіктің төмендеуі, ұйқының бұзылуы, бас ауруы, асқазан-ішек жолдарының бұзылуы, бұлшықет әлсіздігі сияқты белгілермен көрінеді.
Бұлшықет әлсіздігі, физикалық белсенділіктің болмауына байланысты қан айналымының бұзылуы, егер ешқандай шара қолданылмаса, иммунитеттің төмендеуіне, асқазан-ішек жолдарының функциясының бұзылуына, метаболизмнің бұзылуына, атеросклерозға, остеопорозға, неврозға, инсультке, инфарктқа әкелуі мүмкін.
Гиподинамия адамды ерте жастан игере алады, ал өсіп келе жатқан ағзаның қалыптасуын кешіктіреді. Үстелде, мектепте және үйде компьютерде ұзақ уақыт болу, қолында гаджетпен жату, кеш ұйықтау және соның салдарынан жұмыс істемейтін бұлшықеттер тамырлар арқылы қанды жылжытпайды, миға қан ағымының болмауы, мойын тамырлары арқылы нашар ағу. Бассүйекішілік қысымның өзгеруіне әкеледі. Сондықтан бас ауруы, шаршау, жүрек соғысы, ентігу пайда болады. Гиподинамия гаджеттерді теріс пайдаланумен бірге миопияның себептерінің бірі болып табылады.
Сондай-ақ, қалыптың бұзылуы, еңкейу, омыртқаның деформациясы дамуы мүмкін. Баланың иммунитеті айтарлықтай төмендейді, жиі тыныс алу аурулары өкпенің нашар желдетілуімен, таза ауаның болмауымен байланысты.
Гиподинамияның алдын алу: таңертеңгі гимнастиканы 30 минут бойы күнделікті орындау; 20 минут бойы кешкі серуендеу; жаман әдеттерден бас тарту (темекі шегу, дұрыс емес және зиянды тамақтану); ашық ауада физикалық еңбекпен айналысу; күнделікті он минуттық жүгіру; секциялардағы сабақтар (би, бассейн); жеткілікті қозғалыс белсенділігін қамтамасыз ету, дене салмағын азайту, жаман әдеттерден бас тарту, теңдестірілген тамақтану, психикалық және физикалық белсенділікті ауыстыру қажет, дене шынықтыру сабақтарында тұрақты сабақтар, спорт секцияларына бару, гиподинамияның алдын алуға және тұлғаның үйлесімді дамуына ықпал етеді.
Күнделікті физикалық белсенділік-денсаулыққа апаратын жол!
Аймұратова Алтынгүл Бөкенбайқызы
Атырау облысының саниптариялық-эпидемиологиялық бақылау департаменті басшысының орынбасары
